4. O cliente ‘ilustrado’ é mellor cliente

Sempre é desexable que a relación ilustrador-cliente sexa fluída, respectuosa e satisfactoria para ambas as partes. O cliente informado e comunicativo, o que coñece o oficio do ilustrador e recoñece o valor do seu traballo, é un cliente óptimo. Mais tamén hai clientes que non saben (ou non queren saber) como funciona o oficio. Para evitar malentendidos e desencontros convén ilustrar os clientes.

Prexuízos sobre a ilustración

En Galicia e España, a ilustración é unha actividade infravalorada social, cultural e economicamente. Aínda que imos gañando recoñecemento, aínda estamos lonxe de países como Francia, Reino Unido ou EE. UU. É importante eliminar os prexuízos que rodean os ilustradores, tanto da cabeza dos clientes como —ollo!— da dos propios ilustradores.

Algúns clientes non teñen idea dos procesos e as destrezas necesarios para resolver un encargo. Outros ignoran os baremos que marcan o prezo real dun traballo. Hai quen confunde «profesional» con «mercenario». Outros piden e piden bosquexos e cambios alegando que «o que paga manda». Algúns pídenlle música clásica a unha banda punk. E logo están os que queren X + Y + Z pagando só Z.

Pola nosa banda, poñamos sobre a mesa algunhas cuestións básicas. Os ilustradores somos profesionais capacitados, e como tales debemos actuar e ser tratados. As cousas non se fan de xeito rápido e eficaz sen unha experiencia de anos: non se debe aceptar aquilo de «cóbrame pouco, que ti iso o fas en media hora». Promesas como «visibilidade» e «traballo no futuro» non nos pagan as facturas.

A ilustración achega valor

Os ilustradores somos parte das chamadas industrias culturais, pero aínda nos custa pensarnos como industria. Independentemente do tempo e do esforzo investidos nun encargo ou do nivel de explotación, o noso traballo achega valor. Os clientes acoden a nós porque sabemos facer máis atractivos os contidos, as mensaxes e os produtos. O valor que achegamos —máis ou menos tanxible ou intanxible— debe retornar a nós en forma de beneficio proporcional. Nas conversas cos clientes, non teñas reparo en usar palabras como valor, porcentaxe ou beneficio.

Cousas que os clientes deben saber

Cando a un ilustrador se lle presupón profesionalidade e eficacia, o mesmo se lle pode pedir a un cliente. Ao iniciar unha colaboración profesional, ambas as partes asumen uns dereitos e uns compromisos.

O artista plástico vende a súa obra; en cambio, o ilustrador vende dereitos de uso da súa obra. O encargo ou o pagamento polos dereitos das ilustracións non converte o cliente no seu propietario (e se comprase os orixinais, iso tampouco o convertería en propietario dos dereitos sobre a obra).

Se un cliente te chama para un traballo rápido, barato e de calidade, amósalle este gráfico:

Malas prácticas que hai que evitar

Por parte dos clientes	Por parte dos ilustradores
• Traballo especulativo • Pedir probas gratuítas • Facer usos da obra non pactados (por ignorancia ou por mala fe) • Modificar as ilustracións sen permiso do ilustrador	• Traballar gratis ou só a cambio de «difusión» • Aceptar un encargo mal pagado porque a proposta che fai «ilusión» • Aceptar encargos mal pagados por medo a negociar

A modo de conclusión

Valora en que medida podes mellorar a forma de traballar do teu cliente. Revisa a «Guía para clientes» do Nuevo libro blanco e, se o cliente é receptivo, achégalla a el tamén. Para mellorar a túa relación cos clientes, o primeiro é que demostres profesionalidade, e iso comporta que ti tamén tes que asumir uns compromisos (podes atopalos no código deontolóxico do Nuevo libro blanco, pp. 54-55). Estes argumentos e formas de traballar, arroupados por millares de profesionais, poden traerche bos resultados. Déixalle sempre claro ao cliente que as boas prácticas benefician igualmente as dúas partes, ao profesionalizar aínda máis a relación.

Claves

Mellor por escrito (contrato ou orzamento). Os clientes sempre respectarán máis os acordos por escrito, e ademais evitaremos conflitos do tipo «iso non foi o que falamos».
Marca un fluxo de traballo eficaz. Ao iniciares un proxecto cun novo cliente, acorda as pautas de fluxo de traballo e comentarios. Por exemplo: evita que te abrasen a whatsapps na fase de correccións.