Un dos asuntos que máis lle preocupa a un freelance é saber canto cobrar. O ilustrador debe coñecer e saber aplicar os baremos sobre os que taxa o seu traballo. Tamén debe ter habilidades de negociación e saber defender as súas tarifas. Negociar é un diálogo, non un monólogo por parte do cliente.
Busca a fórmula idónea para presupostar
Nalgúns sectores, como o muralismo, pode calcularse un prezo por metro cadrado. Outras veces cómpre cobrar por horas; para iso debemos calcular canto vale a nosa hora de traballo (mira as ligazóns ao final deste artigo):
| Prezo por hora = | ingresos brutos + gastos horas anuais de traballo |
Porén, na maioría dos casos a cousa será máis complexa e deberemos manexar múltiples factores. Toma o teu tempo para facelo ben. Lembra que o grao de difusión ou explotación que terá o proxecto é tan determinante como as horas de traballo que vas investir.
Tarifarios
A Lei de defensa da competencia prohíbelles ás asociacións profesionais españolas fixar tarifarios orientativos. A CNMC (Comisión Nacional dos Mercados e a Competencia) xa ten sancionado con multas elevadas a varias delas. Non é posible incluír tarifarios neste artigo (porén, noutros países circulan sen prohibicións e úsanse apps para calcular prezos).
Tarifas baixas = autoboicot
Se estás comezando nisto, quizá creas que debes cobrar pouco, ou nada, para «ir metendo o pé». Erro: tirar os prezos non garante máis clientes. De feito, se ofreces prezos moi baixos podes estar transmitindo que non o fas ben. E pode que non che falte traballo pero sempre che faltarán cartos.
Coñece os datos do proxecto; despois, calcula
Non presupostes ao chou. Antes de nada, comproba que tes toda a información que precisas sobre o encargo. Se che faltan datos, pídellos ao cliente.
Á parte dos datos do proxecto, considera estes aspectos:
- Aspectos persoais: os custos da actividade (materiais, facturas, seguridade social, impostos, software…) e os custos da vida: alugueiro ou hipoteca, transporte, fillos… Ademais, a túa destreza é froito de anos de investimento e formación: non os malvendas.
- O mercado: infórmate, pregúntalles a compañeiros experimentados polas cifras en que se moven, investiga as tarifas doutros países.
- O cliente: non se lle cobra o mesmo á zapatería da túa prima que a unha multinacional. Tamén conta se é un cliente fácil ou se é unha dor de moas (a estes cóbraselles máis ;).
E, finalmente, a nai do cordeiro: o proxecto.
O proxecto: factores que determinan o prezo
Difusión do proxecto:
- A difusión e a explotación da obra (os distintos soportes e medios, tiraxes, target…)
- O ámbito temporal para o que cedes a obra (un ano, tres anos, indefinido…)
- O ámbito xeográfico que terá a obra (local, autonómico, internacional…)
Características específicas do proxecto (traballo):
- O número de ilustracións ou pezas que hai que realizar.
- O formato e as dimensións que terá a obra publicada.
- A técnica e o método de impresión (branco e negro, dúas tintas, a toda cor etc.).
Factores extra:
- Complexidade e tempo de elaboración (por exemplo, unha ilustración técnica dun portaavións ten máis calceta que un cartel minimalista).
- Creatividade e documentación. Non é o mesmo traballares cun briefing moi concreto e detallado que teres que solucionar partindo dunha premisa xeral. Isto último dá máis traballiño, claro.
- Urxencia da entrega. As entregas «para onte» supoñen aparcar outro traballo ou dedicarlles parte do teu tempo de lecer. Horas extras e traballo en fins de semana ou festivos deben reflectirse na factura.
Negociar: algunhas pistas
O ilustrador freelance case sempre é o seu propio manager. Por tanto, negociar é parte do noso traballo. O cliente non vén facerche un favor: busca sacar un beneficio do teu talento.
- Vas ti ou veñen eles? Cando te achegas a un novo editor ou cliente, el pode marcar condicións. En cambio, cando son eles os que veñen a ti, tes unha posición vantaxosa: tes algo que lles interesa. Que movan ficha eles primeiro.
- A primeira oferta, que a lance o cliente. Os encargos que xa chegan cunha oferta económica facilitan as cousas. Non a aceptes sen máis: sempre busca unha mellora. Noutros casos pediranche un presuposto. Para non faceres o pailán, non lances unha cifra á baixa: pregúntalle primeiro ao cliente de que orzamento dispón.
- As contraofertas. Se a cifra che parece baixa, contraoferta outra cifra que reflicta realmente o valor do encargo. Outra forma de contraofertar é propor unha reducción do traballo ou da cesión de acordo coa cifra que che ofrecen.
- Cando cobro? As esperas para cobrar son unha cruz da profesión. Os pagos a 60 días ou máis son asfixiantes e difícilmente xustificables. Negocia os prazos de pagamento máis curtos que sexa posible. O sector público ten procedementos de pago ríxidos e lentos, mais no sector privado podes propoñer alternativas: anticipos, pago fraccionado, descontos por pronto pagamento etc. Nas negociacións, transmite este mantra: un ilustrador que entrega con eficacia e puntualidade ten dereito a cobrar coa mesma eficacia e puntualidade.
Detalles importantes
- É imposible facer ben un orzamento se o cliente non che facilita un mínimo de datos.
- As probas tamén son traballo e páganse. Se un cliente che pide probas gratis, manda o teu portfolio ou mostras de traballos xa feitos.
- Se o cliente engade algo non previsto no orzamento, cobrarase á parte. Indícao no orzamento.
- Desagrega ben todos os conceptos e detalles do orzamento, para que o cliente o entenda ben.
- Marca sempre datas límite de validez dos orzamentos. Así evitarás que un cliente veña cunha proposta que lle pasaches hai cinco anos, co prezo de hai cinco anos.
- Para saberes o que cobras, mide o tempo de traballo. Hai ferramentas en liña para calcular a túa produtividade e o que gañas realmente por hora.
«Se o único que che interesa é ser un grande artista, fainos un favor: non te fagas profesional.»
Mark Lewis